Wet Ruimtelijke Ordening

De Wet Ruimtelijke Ordening vormt de basis voor het bestemmingsplan. De bestemming cq functie en het gebruik en de bouwwerken zijn daarin vastgelegd. Een monumenteneigenaar moet zich aan de bepalingen in zo’n plan houden. Sinds 2012 is het verplicht in het bestemmingsplan een beschrijving op te nemen van de wijze waarop met de in het gebied aanwezige cultuurhistorische waarden en in de grond aanwezige of te verwachten monumenten rekening is gehouden. Niet alleen de archeologische waarden, maar ook de cultuurhistorische waarden boven de grond moeten meegewogen worden (architectuur, stedenbouw inclusief tuinhistorie en historische geografie).

Bescherming tegen sloop

Ook gebouwen zonder monumentale status, maar die wel karakteristiek zijn voor de omgeving (bijvoorbeeld een bepaalde dakvorm of gevel) kunnen in het bestemmingsplan zijn beschermd. Als in het bestemmingsplan is voorzien in een sloopvergunningstelsel voor cultuurhistorische of karakteristieke panden voorziet dit in een bescherming tegen ongewenste sloop. Het toetsingscriterium van deze specifieke sloopvergunning van artikel 2.16 Wabo is volgens de Raad van State dus niet uitputtend. Dat is zowel in een zaak in Venlo als in Best beslist.