Logo Monumententoezicht Logo Erm 0toezichtsrapportage

Juridische toets

Plaatselijk inboeten van metselwerk is vergunningsvrij. Grotere delen metselwerk vervangen is vergunningsplichtig

Toelichting

Als richtlijn kan worden aangehouden dat inboeten per gevel tot ca 1 m² vergunningsvrij is. Wanneer er meer dan 1 m² van het metselwerk wordt vervangen is er geen sprake meer van plaatselijk herstel.
Ook vergunningsvrije werkzaamheden moeten voldoen aan de onder Restauratietechnische toets geformuleerde minimale kwaliteitscriteria. Tegen excessen kan worden opgetreden op basis van het algemene beschermingsartikel (artikel 11, lid 1 Mw).

Actie bij ontbreken van vereiste vergunning:

Zijn de werkzaamheden in uitvoering?
Ja
Stilleggen en legalisatieonderzoek. Legaliseerbaar?
Ja
Actie:

nieuwe vergunning aanvragen en/of bestuursrechtelijke sancties

Nee
Herstelbaar?
Ja
Actie:

vergunning aanvragen en/of bestuursrechtelijke sancties

Nee
Actie:

proces verbaal

Nee
al uitgevoerd, legalisatieonderzoek. Herstelbaar?
Ja
Actie:

vergunning aanvragen en/of bestuursrechtelijke sancties

Nee
Is er een alternatieve oplossing?
Ja
Actie:

vergunning aanvragen en/of bestuursrechtelijke sancties

Nee
Actie:

Proces Verbaal

Het toepassen van scheur overbruggende wapening is vergunningsplichtig

Toelichting

Het toepassen van scheur overbruggende wapening is een constructieve verbetering en derhalve vergunningsplichtig

Actie bij ontbreken van vereiste vergunning:

Zijn de werkzaamheden in uitvoering?
Ja
Stilleggen en legalisatieonderzoek. Legaliseerbaar?
Ja
Actie:

nieuwe vergunning aanvragen en/of bestuursrechtelijke sancties

Nee
Herstelbaar?
Ja
Actie:

vergunning aanvragen en/of bestuursrechtelijke sancties

Nee
Actie:

proces verbaal

Nee
al uitgevoerd, legalisatieonderzoek. Herstelbaar?
Ja
Actie:

vergunning aanvragen en/of bestuursrechtelijke sancties

Nee
Is er een alternatieve oplossing?
Ja
Actie:

vergunning aanvragen en/of bestuursrechtelijke sancties

Nee
Actie:

Proces Verbaal

Restauratietechnische toets

Slopen of uitnemen van gedeelten van het bestaande metselwerk dient zo te gebeuren dat het te behouden naastliggende werk niet wordt beschadigd

Toelichting

Het uitnemen gebeurt zodanig dat een hele of halve stenen worden verwijderd tot op de te handhaven steen, zodat een ruimte overblijft die kantig en voldoende diep is om de herstelling in verband te kunnen uitvoeren. Daarnaast moet bij het verwijderen van het metselwerk steeds rechthoekig worden uitgehakt, waarbij de voeg wordt gevolgd en mortel-resten zo veel mogelijk van de blijvende steen verwijderd. === Actie bij afwijking ===

Zijn de nieuw ingebrachte stenen eenvoudig zonder schade aan het bestaande metselwerk weer uit te nemen?

Actie bij afwijking

Zijn de beschadigingen eenvoudig in het werk te herstellen en is de aard van de schade klein van omvang?
Ja
Actie:

De aannemer er op attenderen dat hij voorzichtiger te werk moet gaan en de schade als onderdeel van de inboeting laten herstellen

Nee
Actie:

Stillegging. legalisatieonderzoek.

De nieuwe stenen moeten qua hardheid, formaat, kleur en textuur aansluiten bij het bestaande metselwerk

Toelichting

Door stenen die qua hardheid afwijken kunnen het omliggende muurwerk beschadigen. Daarnaast kan de inboeting los raken. Afwijkingen van kleur en/of textuur is ontsierend.

sterk afwijkende metselstenen zijn detonerend

Actie bij afwijking

Zijn de nieuw ingebrachte stenen eenvoudig zonder schade aan het bestaande metselwerk weer uit te nemen?
Als richtlijn kan worden aangehouden dat inboetwerk tot 0,5 m² een kleinschalige reparatie is.
Ja
Betreft het een kleine reparatie?
Ja
Actie:

Het reeds uitgevoerde werk laten vervangen. Voor aanvang de nieuwe stenen laten bemonsteren. (eventueel tussenkomst specialist)

Nee
Actie:

Stillegging. Legalisatieonderzoek

Nee
Actie:

Stillegging. legalisatieonderzoek.

Het verband waarin de stenen worden verwerkt moet hetzelfde zijn als in de bestaande situatie

Toelichting

Met een afwijkend verband wijzigt het beeld van het monument en wordt de gevel daarmee ontsierd

Actie bij afwijking

Zijn de nieuw ingebrachte stenen eenvoudig zonder schade aan het bestaande metselwerk weer uit te nemen?
Als richtlijn kan worden aangehouden dat inboetwerk tot 0,5 m² een kleinschalige reparatie is.
Nee
Actie:

Stillegging. legalisatieonderzoek.

Ja
Betreft het een kleine reparatie?
Ja
Actie:

Het reeds uitgevoerde werk in het juiste verband laten vervangen. Indien hier geen gehoor aan wordt gegeven: stilleging. Legalisatieonderzoek.

Nee
Actie:

Stillegging. Legalisatieonderzoek.

Bij metselwerk dat is uitgevoerd in een kalkmortel moet opnieuw een kalkmortel worden toegepast waarvan de hardheid en vochtopname is afgestemd op het bestaande werk.

Toelichting

Bij mestelwerk van voor 1940 is kalk in de metselmortel verwerkt. Cement is te star voor kalkhoudend metselwerk waardoor de hechting vaak niet goed is en de inboeting los kan komen en/of schade aan het omliggende werk kan veroorzaken.

Actie bij afwijking

Is het inboetwerk eenvoudig zonder schade aan het bestaande metselwerk weer uit te nemen?
Als richtlijn kan worden aangehouden dat inboetwerk tot 0,5 m² een kleinschalige reparatie is.
Nee
Actie:

Stillegging. Legalisatieonderzoek.

Ja
Betreft het een kleine reparatie?
Ja
Actie:

Het reeds uitgevoerde werk met een kalkmortel laten vervangen. Indien hier geen gehoor aan wordt gegeven: stilleging. Legalisatieonderzoek.

Nee
Actie:

Stillegging. Legalisatieonderzoek

Roestende metalen elementen in de gevel moeten worden ontroest en ijzeren restanten zonder functie (of decoratieve waarde) verwijderend

Toelichting

Roestend metaal zet uit en kan het metselwerk kapot drukken en daarmee de gevel beschadigen.

Actie bij afwijking

Metalen onderdelen laten ontroesten en behandeld met een roetswerend middel of bij ernstige aantasting laten vervangen. Overbodige niet decoratieve metalen onderdelen laten verwijderen en ontstane schade laten herstellen. Indien hier geen gehoor aan wordt gegeven: stilleging. Legalisatieonderzoek.

De nieuw in te brengen metselstenen en de bestaande gevel moeten dusdanig vochtig zijn of worden bevochtigd dat er geen vochtuitwisseling met het bestaande metselwerk optreed.

Toelichting

Wanneer water aan het verse metselwerk wordt ontrokken hard deze niet goed uit (verbranden) wat een kwalitatief slechte inboeting oplevert.

Actie bij afwijking

Nieuwe metselstenen en of bestaande gevel voldoende laten bevochtigen. Indien hier geen gehoor aan wordt gegeven: stilleging. Legalisatieonderzoek.

Het inboeten van transversaalscheuren is alleen nodig wanneer deze constructief en/of esthetisch niet aanvaardbaar zijn

Toelichting

Een transversaalscheuren ( loodrechte scheuren in het gevelvlak) is in de regel een dilatatie en als zodanig te bewerken. Herstel is alleen zinvol als de oorzaak van de scheurvorming is opgeheven.

Actie bij afwijking

Is het werk al in uitvoering?
Nee
Actie:

De uitvoerenden er op attenderen dat het inboeten vergunningsplichtig is.

Ja
Actie:

Stillegging. Legalisatieonderzoek

Bij scheur overbruggende wapening moet de lijmmortel qua bindmiddel afgestemd zijn op de aanwezige metselmortel

Toelichting

De standaard mortels bij scheur overbruggende wapening, voldoen in de regel niet. In de lintvoeg wordt een eerste laag van circa 15 mm lijmmortel ingebracht waarin de wapeningsstaaf wordt aangebracht. De lintvoeg wordt verder aangevuld met lijmmortel (nat in nat), rekening houdend met de gewenste diepte van voeg, met een minimale voegdiepte van 15 mm. Als gebruikgemaakt wordt van een kalk gebonden mortel moet deze na aanbrengen minimaal 1 week vochtig worden gehouden. Dat bevordert een goede binding en hechting, en helpt krimpscheuren voorkomen.

Actie bij afwijking

Is de morteleenvoudig zonder schade aan het bestaande metselwerk weer uit te nemen?
Nee
Actie:

Stillegging. Legalisatieonderzoek.

Ja
Betreft het een kleine reparatie?
Ja
Actie:

Het reeds uitgevoerde werk met een juiste mortel laten vervangen. Indien hier geen gehoor aan wordt gegeven: stilleging. Legalisatieonderzoek.

Nee
Actie:

Stillegging. Legalisatieonderzoek

Aanwijzing

Bestaand metselwerk dient geconserveerd te worden. Metselwerk mag pas vervangen worden als de onderlinge samenhang en scheurvorming herstel verhinderen